brush

نرم افزار

4:45 ب.ظ / 5 شهریور 1404

فرایند برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

فرآیند برنامه ریزی استراتژیک

در این مقاله به بررسی موضوع فرایند برنامه ریزی استراتژیک پرداخته ایم. در ابتدا ضمن ارائه مقدمه ای بر فرایند برنامه ریزی استراتژیک، تعریفی از آن نیز مطرح نموده ایم. در ادامه دلایل اهمیت، مزایا و عناصر اصلی فرایند برنامه ریزی استراتژیک را مورد بررسی قرار داده ایم. سپس فرایند برنامه ریزی استراتژیک را طی چند مرحله به تفصیل شرح داده ایم. در نهایت نیز مشکلات رایج و نحوه غلبه بر آنها و بهترین شیوه ها در طول فرایند برنامه ریزی استراتژیک را توضیح داده ایم.   می توان گفت با مطالعه این مقاله به فهم مناسبی در زمینه موضوع فرایند برنامه ریزی استراتژیک دست خواهید یافت. در آخر می توانید دیدگاه ها و نظرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.

مقدمه ای بر فرایند برنامه ریزی استراتژیک

بازی شطرنج بدون شروع قوی، راهی تضمین‌ شده برای قرار دادن خود در موضع ضعف است. درست مانند شطرنج، سازمان‌ ها بدون یک فرایند برنامه ریزی استراتژیک مناسب، بعید است که در بلندمدت شکوفا شوند و خود را تطبیق دهند. فرایند برنامه ریزی استراتژیک برای همسو کردن سازمان شما در مورد اولویت‌ها، اهداف و ابتکارات استراتژیک کلیدی ضروری است و آن را برای موفقیت سازمانی حیاتی می‌سازد.

برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

برنامه ریزی استراتژیک فرایندی است که توسط رهبران سازمانی برای ایجاد یک چشم‌انداز، اهداف و مقاصد برای آینده استفاده می‌شود. برنامه ریزی استراتژیک مسیر کسب‌ و کار شما را به سوی موفقیت ترسیم می‌کند. با استفاده از چشم‌ انداز، بیانیه ماموریت و ارزش‌های سازمانتان همراه با اطلاعات داخلی و خارجی هر گام از فرایند برنامه ریزی استراتژیک به شما کمک می‌کند تا اهداف بلندمدت را ایجاد کرده و با مدیریت استراتژیک به اهدافتان دست یابید.

بیشتر بخوانید: برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

فرایند برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

فرایند برنامه ریزی استراتژیک یک فرایند سازمانی و نظام‌مند است که برای تعیین اهداف بلندمدت و چگونگی دستیابی به آن‌ها انجام می‌شود. این فرایند شامل مراحل مختلفی است که سازمان را قادر می‌سازد تا با در نظر گرفتن محیط داخلی و خارجی خود، بهترین مسیر را برای رسیدن به موفقیت انتخاب کند. به طور کلی، مراحل اصلی فرایند برنامه ریزی استراتژیک عبارتند از:

  • تعیین و تدوین اهداف آتی سازمان
  • شناخت اهداف و استراتژی‌های موجود سازمان
  • تجزیه و تحلیل شرایط محیطی سازمان
  • تجزیه و تحلیل منابع و امکانات سازمان
  • تدوین استراتژی‌های سازمان
  • ارزیابی و انتخاب استراتژی
  • اجرای استراتژی
  • ارزیابی و کنترل استراتژی

مزایای فرایند برنامه ریزی استراتژیک

مزایای برنامه ریزی استراتژیک متعدد است. برنامه ایده‌آل شما باید تمام زمینه‌ های کلیدی برنامه ریزی استراتژیک و اهداف سازمان شما را پوشش دهد، در حالی که به شما این امکان را می‌ دهد تا با اندازه‌ گیری موفقیت و اصلاح مسیر یا تعریف مجدد جهت استراتژیک در صورت لزوم، در زمان حال بمانید. در نهایت، این امر شرکت شما را قادر می‌ سازد تا از طریق ایجاد یک راهبرد همیشه فعال که منعکس کننده ماموریت و چشم‌ انداز شرکت شما باشد، در برابر آینده مقاوم بماند. یک راهبرد «همیشه روشن» شامل پویش مداوم محیطی حتی پس از تدوین طرح استراتژیک است و آمادگی برای انطباق در پاسخ به تغییرات سریع و شدید در محیط را تضمین می‌کند.

  • تعیین جهت و تمرکز
کمک به سازمان برای ترسیم مسیر آینده و متمرکز کردن تلاش‌ها بر اهداف کلیدی.
 *
  • بهبود تصمیم‌گیری
فراهم کردن چارچوبی برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه‌تر در مورد تخصیص منابع و اولویت‌بندی فعالیت‌ها.
  • افزایش کارایی و اثربخشی
هماهنگ کردن فعالیت‌ها و استفاده بهینه از منابع برای دستیابی به نتایج بهتر.
  • ایجاد مزیت رقابتی
شناسایی نقاط قوت و فرصت‌ها برای ایجاد تمایز و پیشی گرفتن از رقبا.
  • کاهش ریسک و عدم اطمینان
پیش‌بینی چالش‌ها و آماده‌سازی برای مواجهه با تغییرات محیطی.
  • بهبود ارتباطات و هماهنگی
افزایش تعامل و درک متقابل بین بخش‌های مختلف سازمان.

بیشتر بخوانید: نرم افزار برنامه ریزی استراتژیک رایگان چیست؟ بهترین نرم افزار برنامه ریزی استراتژیک

عناصر کلیدی برنامه ریزی استراتژیک مؤثر کدامند؟

عناصر کلیدی برنامه ریزی استراتژیک شامل تحلیل سوات (SWOT)، تعیین هدف، مشارکت ذینفعان، به علاوه توسعه راهبردها، رویکردها و تاکتیک‌ های عملی همسو با اهداف اصلی از طریق ارزیابی استراتژیک است. همچنین می‌ توانید از یک مدل بلوغ مدیریت راهبرد برای ارزیابی وضعیت فعلی توسعه راهبرد در سازمان خود استفاده کنید. به طور خلاصه، فرایند برنامه ریزی استراتژیک شکاف بین وضعیت فعلی و مطلوب سازمان شما را پر می‌کند و یک چارچوب روشن و عملی ارائه می‌دهد که به این سؤالات پاسخ می‌دهد:

  • اکنون کجا هستید؟
  • می‌خواهید کجا باشید؟
  • چگونه به آنجا خواهید رسید؟

اجزای برنامه ریزی استراتژیک زیر برای ایجاد برنامه‌ های استراتژیک منسجم برای اهداف کسب‌ و کار شما با یکدیگر کار می‌ کنند. بیایید نگاهی دقیق‌تر به هر یک از این موارد بیندازیم:

  • چشم‌ انداز

آنچه سازمان شما می‌ خواهد در آینده به آن دست یابد، هدف بلندمدت.

  • ماموریت

نیروی محرکه پشت دلیل وجود شرکت شما، چه کسانی را خدمت می‌ کند و چگونه ارزش ایجاد می‌ کند.

  • ارزش‌ ها

باورهای اساسی که فرایند تصمیم‌ گیری و ابتکارات استراتژیک شرکت شما را هدایت می‌ کنند.

  • اهداف

اهداف قابل اندازه‌ گیری در راستای ماموریت کسب‌ و کار، چشم‌ انداز استراتژیک و ارزش‌ های شما.

  • راهبرد

نقشه استراتژیک بلند مدت برای دستیابی به اهداف شما بر اساس عوامل داخلی و خارجی.

  • رویکرد

چگونگی اجرای راهبرد و دستیابی به اهداف با استفاده از اقدامات و ابتکارات.

  • تاکتیک‌ها

اقدامات، برنامه‌ها و فعالیت‌های کوتاه‌مدت و جزئی.

بیشتر بخوانید: نرم افزار برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

چرا فرایند برنامه ریزی استراتژیک مهم است؟

همانطور که یک بازیکن شطرنج برای رسیدن به مات نیاز به یک برنامه بازی دارد، یک شرکت نیز برای دستیابی به اهداف خود به یک برنامه استراتژیک محکم نیاز دارد. بدون یک برنامه راهبردی، کسب‌ و کار شما زمان، انرژی و منابع ارزشمند را صرف تلاش‌ هایی خواهد کرد که شرکت شما را به جایی که باید باشد نزدیک‌ تر نمی‌ کند. در واقع فرایند برنامه ریزی استراتژیک به دلایل متعددی برای سازمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. این فرایند به سازمان‌ها کمک می‌کند تا:

  • تعیین جهت و هدف
برنامه ریزی استراتژیک به سازمان کمک می‌کند تا چشم‌انداز روشنی برای آینده خود ترسیم نماید و اهداف بلندمدت و کلان خود را مشخص نماید. این امر به تمامی افراد سازمان جهت و تمرکز می‌دهد و از سردرگمی و پراکندگی تلاش‌ها جلوگیری می‌کند.
  • بهبود تصمیم‌گیری
با داشتن یک برنامه استراتژیک مدون، مدیران می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد تخصیص منابع، اولویت‌بندی فعالیت‌ها و واکنش به تغییرات محیطی اتخاذ کنند. این برنامه به عنوان یک چارچوب برای ارزیابی گزینه‌های مختلف و انتخاب بهترین مسیر عمل می‌نماید.
 *
  • افزایش کارایی و اثربخشی
برنامه ریزی استراتژیک با هماهنگ کردن فعالیت‌های مختلف سازمان و اطمینان از استفاده بهینه از منابع (مالی، انسانی، فیزیکی و غیره)، به افزایش کارایی و اثربخشی کلی سازمان کمک می‌کند. وقتی همه بخش‌ها در راستای یک هدف مشترک حرکت می‌نمایند، اتلاف منابع کاهش یافته و نتایج بهتری حاصل می‌شود.
  • ایجاد مزیت رقابتی
از طریق تحلیل دقیق محیط داخلی و خارجی، سازمان می‌تواند نقاط قوت خود را شناسایی کرده و از آن‌ها برای ایجاد مزیت رقابتی پایدار در بازار استفاده کند. برنامه ریزی استراتژیک به سازمان یاری می رساند تا فرصت‌های جدید را شناسایی و از تهدیدات پیش رو جلوگیری کند.
  • کاهش ریسک و عدم اطمینان
با پیش‌بینی چالش‌ها و فرصت‌های آینده، برنامه ریزی استراتژیک به سازمان کمک می‌کند تا برای مواجهه با عدم اطمینان‌ها آماده شود و ریسک‌های احتمالی را کاهش دهد. این امر به سازمان امکان می‌دهد تا در برابر تغییرات محیطی انعطاف‌پذیرتر عمل کند.
  • بهبود ارتباطات و هماهنگی
فرایند برنامه ریزی استراتژیک معمولاً شامل مشارکت افراد مختلف از سطوح مختلف سازمان است. این تعامل و تبادل نظر به بهبود ارتباطات داخلی، افزایش درک متقابل و ایجاد هماهنگی بیشتر بین بخش‌های مختلف سازمان منجر می‌شود.

بیشتر بخوانید: انواع برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

۷ گام فرایند برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

شما ارزش کلی پیاده‌سازی یک فرایند برنامه ریزی استراتژیک را درک می‌کنید ،اکنون بیایید آن را عملی نماییم. در این بخش رویکرد ند مرحله‌ای ما برای برنامه ریزی استراتژیک آمده است که اطمینان می‌دهد همه در یک راستا هستند:

  • چشم‌ انداز، ماموریت و ارزش‌ های خود را روشن کنید.
  • پویش محیطی انجام دهید.
  • اولویت‌ های استراتژیک را تعریف کنید.
  • اهداف و معیار ها را توسعه دهید.
  • یک طرح استراتژیک استخراج کنید.
  • طرح استراتژیک خود را بنویسید و آن را اطلاع‌ رسانی کنید.
  • پیاده‌ سازی، نظارت و بازنگری کنید.

۱. چشم‌ انداز، ماموریت و ارزش‌ های خود را روشن کنید.

اولین گام در فرایند برنامه ریزی استراتژیک، درک عناصر اصلی سازمان شما است: چشم‌ انداز، ماموریت و ارزش‌ ها. روشن کردن این موارد، طرح استراتژیک شما را با تعریف شرکت شما از موفقیت همسو می‌ کند. پس از استقرار، این موارد پایه‌ای برای بقیه فرایند برنامه ریزی استراتژیک هستند. سوالاتی که باید پرسیده شوند:

  • در بلندمدت آرزوی دستیابی به چه چیزی را داریم؟
  • هدف یا غایت نهایی ما چیست؟
  • برای تحقق چشم‌ انداز خود چه کاری انجام می‌ دهیم؟
  • چه فعالیت‌ ها یا خدمات کلیدی ارائه می‌ دهیم؟
  • اخلاق سازمان ما چیست؟
  • چه ویژگی‌ ها یا رفتار هایی را از کارکنان انتظار داریم؟

۲. پویش محیطی انجام دهید.

هنگامی که همه در مورد چشم‌ انداز، ماموریت و ارزش‌ ها هم‌نظر شدند، زمان آن است که محیط داخلی و خارجی خود را پویش کنید. این شامل یک تحلیل SWOT بلندمدت است که نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای سازمان شما را ارزیابی می‌کند.

  • عوامل داخلی

نقاط قوت و ضعف داخلی به شما کمک می‌کند تا درک نمایید سازمان شما در کجا برتری دارد و چه چیزی را می‌تواند بهبود بخشد. آگاهی از نقاط قوت و ضعف به تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر با در نظر گرفتن قابلیت‌ها و تخصیص منابع شما کمک می‌کند.

  • عوامل خارجی

در خارج، فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در بازار به شما کمک می‌کند تا قدرت مشتریان، تأمین‌کنندگان و رقبا در صنعت خود را درک نمایید. علاوه بر این، در نظر بگیرید که چگونه نیروهای گسترده‌تری مانند فناوری، فرهنگ، سیاست و مقررات ممکن است بر سازمان شما تأثیر بگذارند. سوالاتی که باید پرسیده شوند:

  • نقاط قوت کلیدی یا مزایای رقابتی سازمان ما چیست؟
  • چه زمینه‌ ها یا عملکرد هایی در سازمان ما نیاز به بهبود دارند؟
  • چه روندهای نو ظهور یا فرصت‌ هایی وجود دارد که می‌ توانیم از آنها بهره ببریم؟
  • چگونه تغییرات در فناوری، مقررات یا رفتار مصرف‌ کننده بر ما تأثیر می‌ گذارد؟

بیشتر بخوانید: برنامه ریزی استراتژیک شرکت تولیدی چیست؟

۳. اولویت‌ های استراتژیک را تعریف کنید.

اولویت‌ بندی، عنصر «راهبردی» را در فرایند برنامه ریزی استراتژیک قرار می‌ دهد. ماموریت، چشم‌ انداز، ارزش‌ ها و پویش محیطی سازمان شما به عنوان لنزی برای شناسایی اولویت‌ های اصلی عمل می‌ کنند. محدود کردن اولویت‌ ها تضمین می‌ کند که سازمان شما به طور آگاهانه منابع را تخصیص می‌ دهد. این دسته‌ها می‌توانند به شما در رتبه‌بندی اولویت‌های استراتژیک کمک کنند:

  • حیاتی: وظایف فوری که عدم تکمیل آنها عواقب شدیدی خواهد داشت، زیان‌های مالی، آسیب به شهرت یا پیامدهای قانونی
  • مهم: وظایف قابل توجهی که از دستاورد های سازمانی پشتیبانی می‌ کنند و نیاز به تکمیل به موقع دارند
  • مطلوب: وظایف ارزشمندی که در کوتاه‌ مدت ضروری نیستند، اما می‌ توانند به موفقیت و رشد بلند مدت کمک کنند

سوالاتی که باید پرسیده شوند:

  • این اولویت‌ ها چگونه با ماموریت، چشم‌ انداز و ارزش‌ های ما همسو هستند؟
  • کدام وظایف باید به سرعت تکمیل شوند تا پیشرفت مؤثر به سوی نتایج مطلوب ما تضمین شود؟
  • برای پیگیری مؤثر این اولویت‌ ها به چه منابع و قابلیت‌ هایی نیاز داریم؟

۴. توسعه اهداف و معیار ها

در مرحله بعد، اهداف و معیار هایی را برای انعکاس اولویت‌ های استراتژیک خود تعیین می‌ کنید. اهداف برنامه ریزی استراتژیک هدفمند، بلند مدت و عملی باید در سراسر سازمان جریان یابد و اهداف سطح پایین‌ تر به اهداف سطح بالاتر کمک کنند. یکی از رویکرد هایی که می‌ تواند به شما در تعیین و اندازه‌ گیری اهداف همسو کمک کند، چارچوب اهداف و نتایج کلیدی (OKRs) است. OKRs شامل اهداف، عبارات کیفی در مورد آنچه می‌خواهید به دست آورید، و نتایج کلیدی، ۳ تا ۵ معیار پشتیبانی‌کننده که پیشرفت به سوی هدف شما را ردیابی می‌کنند، است. OKRs همسویی را در تمام سطوح سازمان تضمین می‌کند و ردیابی و پاسخگویی در این چارچوب تعبیه شده است تا همه را درگیر نگه دارد. با اهداف بلندپروازانه و آگاهانه، OKRs می‌تواند به شما در پیشبرد طرح استراتژیک کمک کند. سوالاتی که باید پرسیده شوند:

  • از چه معیار هایی می‌ توانیم برای ردیابی پیشرفت به سوی هر هدف استفاده کنیم؟
  • چگونه می‌ توانیم اطمینان حاصل نماییم که اهداف و معیار های سطح پایین‌تر از اهداف سطح بالاتر پشتیبانی کرده و به آنها کمک می‌ کنند؟
  • چگونه پیشرفت به سوی نتایج کلیدی را ردیابی و اندازه‌ گیری خواهیم کرد؟
  • چگونه پاسخگویی را تضمین خواهیم کرد؟

۵. استخراج یک طرح راهبردی

گام بعدی در فرایند برنامه ریزی استراتژیک به جزئیات دقیق «چگونگی» می‌پردازد؛ توسعه یک طرح استراتژیک روشن و عملی برای پر کردن شکاف بین وضعیت فعلی و آینده. برای انجام این کار، باید رویکردهای کوتاه‌مدت و بلندمدت برای دستیابی به اهدافی که تعیین کرده‌اید را طوفان ذهنی کنید و در این راه به چند سؤال کلیدی پاسخ دهید. شما باید ایده‌ها را بر اساس عواملی مانند موارد زیر ارزیابی کنید:

  • امکان‌سنجی: چقدر واقع‌بینانه و دست‌یافتنی است؟
  • تأثیر: چقدر برای دستیابی به هدف مساعد است؟
  • هزینه: آیا می‌توانیم این رویکرد را تأمین مالی کنیم و آیا ارزش سرمایه‌ گذاری را دارد؟
  • همسویی: آیا از ماموریت، چشم‌ انداز و ارزش‌ های ما پشتیبانی می‌ کند؟

از رویکردهای خود، می‌توانید یک برنامه اقدام دقیق تهیه کنید که مواردی مانند موارد زیر را پوشش می‌دهد:

  • جدول زمانی: هر مرحله را چه زمانی برمی‌داریم و مهلت‌ ها چه هستند؟
  • نقاط عطف: چه دستاورد های کلیدی پیشرفت مداوم را تضمین می‌ کنند؟
  • نیازهای منابع: برای دستیابی به هر مرحله به چه چیزی نیاز است؟
  • مسئولیت‌ ها: چه کسی در هر مرحله پاسخگو است؟
  • ریسک‌ ها و چالش‌ ها: چه چیزی می‌ تواند بر توانایی ما در اجرای برنامه‌ مان تأثیر بگذارد؟ چگونه به این موارد رسیدگی خواهیم کرد؟

با یک برنامه اقدام دقیق مانند این، می‌توانید از اهداف انتزاعی به گام‌ های ملموس حرکت کنید و شما را به دستیابی به اهداف استراتژیک خود نزدیک‌تر کند.

بیشتر بخوانید: مدل های برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

۶. نوشتن و اطلاع‌ رسانی طرح راهبردی

نوشتن و اطلاع‌ رسانی طرح استراتژیک شما همه را درگیر می‌ کند و اطمینان می‌ دهد که هر تیم در یک راستا قرار دارد. در اینجا یک ساختار روشن و مختصر وجود دارد که می‌ توانید برای پوشش مهم‌ ترین اجزای برنامه ریزی استراتژیک از آن استفاده کنید:

  • خلاصه اجرایی: نکات برجسته و اولویت‌ها در نمای کلی استراتژیک شما
  • مقدمه: پیشینه طرح استراتژیک شما
  • ارتباط: چگونه طرح استراتژیک شما با ماموریت، چشم‌ انداز و ارزش‌ های سازمان شما همسو است
  • پویش محیطی: مروری بر یافته‌های تحلیل SWOT شما
  • اولویت‌ ها و اهداف راهبردی: اهداف سازمانی آگاهانه کوتاه‌ مدت و بلند مدت
  • رویکرد راهبردی: مروری بر طرح تاکتیکی شما
  • نیاز های منابع: چگونه فناوری، بودجه و کارکنان را مستقر خواهید کرد
  • ریسک‌ ها و چالش‌ ها: چگونه ناشناخته‌ ها را در صورت بروز کاهش خواهید داد
  • طرح پیاده‌ سازی: یک طرح استقرار منابع گام به گام برای دستیابی به راهبرد شما
  • نظارت و ارزیابی: چگونه طرح خود را در مسیر درست نگه خواهید داشت
  • نتیجه‌ گیری: خلاصه‌ ای از طرح استراتژیک و هر آنچه که شامل می‌ شود

سوالاتی که باید پرسیده شوند:

  • ذینفعان برای درک طرح استراتژیک به چه اطلاعات یا زمینه‌ ای نیاز دارند؟
  • چگونه می‌ توانیم بر ارتباط بین طرح استراتژیک و هدف و جهت کلی سازمان تأکید کنیم؟
  • برای پیشبرد پیشرفت چه ابتکارات یا راهبرد هایی را اجرا خواهیم کرد؟
  • چگونه ریسک‌ ها را کاهش داده یا به آنها رسیدگی خواهیم کرد؟
  • برای اجرای طرح استراتژیک چه گام‌ ها و اقدامات مشخصی باید برداریم؟
  • آیا اطلاعات اضافی یا گام‌های بعدی وجود دارد که باید اطلاع‌رسانی کنیم؟

۷. پیاده‌ سازی، نظارت و بازنگری عملکرد

در نهایت، زمان آن رسیده است که طرح استراتژیک خود را پیاده‌ سازی کنید و اطمینان حاصل نمایید که به‌روز است و یک راهبرد پایدار و «همیشه روشن» ایجاد کنید که عقب نماند. با شروع کار، جدول زمانی، نقاط عطف و اهداف عملکرد خود را از نزدیک زیر نظر بگیرید و بررسی کنید که آیا این موارد با محیط داخلی و خارجی شما همسو هستند یا خیر. در داخل سازمان، شاخص‌هایی مانند تکمیل‌ها، مسائل و تأخیرها دیدی نسبت به فرایند شما ارائه می‌دهند. اگر هرگونه گلوگاه، ناکارآمدی یا عدم همسویی به وجود آمد، فوراً اقدام اصلاحی انجام دهید – طرح را تنظیم کنید، منابع را مجدداً تخصیص دهید یا آموزش‌های بیشتری به کارمندان ارائه دهید. در خارج از سازمان، باید تغییراتی مانند ترجیحات مشتری، فشار های رقابتی، تغییرات اقتصادی و تغییرات نظارتی را رصد کنید. این موارد بر موفقیت طرح اقدام استراتژیک شما تأثیر می‌گذارند و ممکن است در طول مسیر نیاز به تغییراتی داشته باشند. به یاد داشته باشید، اجرای یک طرح استراتژیک یک کار یکباره نیست ارزیابی‌ های استراتژیک مداوم برای یک راهبرد همیشه روشن ضروری است. این شامل فراتر رفتن از مراحل برنامه ریزی و زمینه‌ سازی راهبرد در زمان واقعی است و امکان انطباق سریع با شرایط متغیر را فراهم می‌کند تا اطمینان حاصل شود که طرح شما مرتبط باقی می‌ماند. سوالاتی که باید پرسیده شوند:

  • آیا گلوگاه‌ ها، ناکارآمدی‌ ها یا عدم همسویی‌ هایی وجود دارد که باید به آنها رسیدگی کنیم؟
  • آیا عوامل خارجی را رصد و تحلیل می‌ کنیم؟
  • آیا برای انجام تغییرات یا انطباق‌ های لازم در طول مسیر آماده هستیم؟
  • آیا به اندازه کافی چابک هستیم تا انحرافات از طرح استراتژیک خود را به سرعت اصلاح کنیم و در عین حال یک راهبرد «همیشه روشن» برای تنظیمات مداوم حفظ کنیم؟

بیشتر بخوانید: برنامه ریزی استراتژیک چابک چیست؟

چارچوب‌ های رایج برای راهنمایی در فرایند برنامه ریزی استراتژیک کدامند؟

چارچوب‌ های رایج برای راهنمایی در فرایند برنامه ریزی استراتژیک کدامند؟

می‌توانید از چندین چارچوب برای راهنمایی شما در فرایند برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت استراتژیک استفاده کنید. برخی از مؤثرترین آنها عبارتند از:

کارت امتیازی متوازن (BSC)

روش کارت امتیازی متوازن یک رویکرد جامع برای برنامه ریزی استراتژیک اتخاذ می‌ کند و جنبه‌ های مالی، مشتری، فرایندهای داخلی و یادگیری و رشد را پوشش می‌ دهد و وظایف عملیاتی کوتاه‌ مدت را با اهداف استراتژیک بلند مدت و راهبرد کسب‌ و کار همسو می‌ کند.

تحلیل SWOT

نقاط قوت و ضعف داخلی کسب‌ و کار شما را در کنار فرصت‌ ها و تهدید های خارجی برجسته می‌ کند تا تصمیم‌ گیری آگاهانه در مورد جهت‌ گیری استراتژیک شما را ممکن سازد.

OKRs

اهداف را به عنوان مجموعه‌ ای از اهداف قابل اندازه‌ گیری و نتایج کلیدی ساختار بندی می‌ کند. این اهداف قابل اندازه‌گیری از اهداف سازمانی سطح بالا به اهداف تیمی سطح پایین‌ تر منتقل می‌ شوند و همسویی در کل سازمان را تضمین می‌ کنند.

برنامه ریزی سناریو

شامل تصور و برنامه ریزی برای سناریو های مختلف ممکن در آینده است و به شما امکان می‌ دهد برای طیف وسیعی از نتایج بالقوه آماده شوید. این روش به ویژه در محیط‌ های متلاطم و پر از عدم قطعیت مفید است.

پنج نیروی پورتر

نیرو های رقابتی در صنعت شما را ارزیابی می‌کند – رقابت بین رقبای موجود، قدرت چانه‌زنی خریداران و تأمین‌کنندگان، تهدید ورود رقبای جدید و تهدید محصولات جایگزین – تا راهبردهایی را شکل دهد که سازمان را برای موفقیت قرار می‌دهد.

بیشتر بخوانید: دلایل اهمیت برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

مشکلات رایج در فرایند برنامه ریزی استراتژیک و نحوه غلبه بر آنها

در حالی که برنامه ریزی استراتژیک نقشه راهی برای موفقیت کسب‌ و کار ارائه می‌دهد، از چالش‌ ها مصون نیست. شناخت و رسیدگی به این چالش‌ ها برای اجرای مؤثر راهبرد بسیار مهم است. بیایید مشکلات رایجی که در برنامه ریزی استراتژیک با آن روبرو می‌شویم و راهبردهای غلبه بر آنها را بررسی کنیم.

ماهیت ایستا

مدل‌ های سنتی برنامه ریزی استراتژیک اغلب از یک فرایند خطی، سالانه و غیر قابل انعطاف پیروی می‌ کنند که تغییرات سریع در فضای کسب‌ و کار را در نظر نمی‌ گیرد. راهبرد هایی که به این روش تدوین می‌ شوند ممکن است به سرعت در محیط پرشتاب امروزی منسوخ شوند.
راه حل
برای غلبه بر عدم انعطاف‌ پذیری برنامه ریزی استراتژیک سنتی، سازمان شما باید فرایند های پویش محیطی مداوم را ادغام کند. این شامل نظارت بر تغییرات بازار، اقدامات رقبا و پیشرفت‌ های فناوری است و اطمینان می‌ دهد که بینش‌ های زمان واقعی به تصمیم‌ گیری استراتژیک اطلاع می‌ دهند. علاوه بر این، اتخاذ روش‌ های چابک امکان برنامه ریزی تکراری را فراهم می‌ کند و راهبرد ها را به اجزای کوچکتر و قابل مدیریت تقسیم می‌کند که به طور منظم بررسی و تنظیم می‌شوند و انطباق‌پذیری را در فضای پرشتاب امروزی تضمین می‌کند.

عدم ارتباط بین طرح استراتژیک و اجرا

اغلب شکاف قابل توجهی بین اهداف استراتژیک و اجرای واقعی آنها وجود دارد که منجر به عدم همسویی، سردرگمی و ناکارآمدی در سازمان می‌شود.
راه حل
برای پر کردن این شکاف، پاسخگویی، همسویی و فرایند های مبتنی بر بازخورد را در سراسر کسب‌ و کار تضمین کنید. مرتبط کردن نقش‌ ها و مسئولیت‌ های تیم با اهداف سطح پایین‌ تر می‌ تواند همسویی و پاسخگویی را تقویت کند، در حالی که همسو کردن این موارد با اهداف استراتژیک کلی انسجام در اجرا را تضمین می‌ کند. برای اطمینان از بهینه‌ سازی مداوم اهداف، یک مکانیسم بازخورد پیاده‌ سازی کنید که به طور مداوم پیشرفت در برابر اهداف را ارزیابی می‌ کند و امکان تنظیمات منظم بر اساس بازخورد بازار و بینش‌ های داخلی را فراهم می‌ کند.

فقدان بینش‌ های زمان واقعی

مدل‌ های برنامه ریزی سنتی به داده‌ های تاریخی و بررسی‌ های دوره‌ ای متکی هستند که ممکن است تغییرات زمان واقعی یا روند های نوظهور را به طور دقیق ثبت نکنند. این می‌ تواند منجر به راهبرد های نا هماهنگ و نا مناسب برای فضای کسب‌وکار فعلی شود.
راه حل
از ابزار های تجزیه و تحلیل پیشرفته و فناوری‌ های مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کنید. در فناوری‌ هایی سرمایه‌ گذاری کنید که ردیابی و گزارش‌ دهی زمان واقعی شاخص‌ های کلیدی عملکرد را با داشبورد ها و سیستم‌ های نظارتی که بینش‌ های به‌روز ارائه می‌ دهند، ارائه می‌ دهند. این به شما امکان می‌ دهد داده‌ های زمان واقعی را برای تصمیم‌ گیری پیشگیرانه که با فضای کسب‌ و کار فعلی همسو است، جمع‌ آوری، پردازش و تفسیر کنید.

عدم موفقیت در بستن حلقه بازخورد

عدم وجود حلقه بازخورد بین تدوین راهبرد، اجرا و ارزیابی می‌ تواند بر یادگیری و بهبود تأثیر بگذارد. بنابراین، شرکت‌ ها ممکن است برای اصلاح راهبرد های خود بر اساس بینش‌ های عملکرد زمان واقعی با مشکل مواجه شوند.
راه حل
یک حلقه بازخورد ساختار یافته ایجاد کنید که مراحل تدوین راهبرد، اجرا و ارزیابی را در بر بگیرد. کارکنان را تشویق نمایید تا فعالانه بینش‌ هایی را در مورد اجرای راهبرد ارائه دهند و فرهنگ بهبود و انطباق مستمر را تقویت کنند.

بیشتر بخوانید: برنامه ریزی استراتژیک کسب‌ و کار چیست؟

بهترین شیوه‌ ها در طول فرایند برنامه ریزی استراتژیک

پیمایش برنامه ریزی استراتژیک فراتر از غلبه بر چالش‌ها است. یک طرح استراتژیک موفق و یک راهبرد رقابتی مستلزم آن است که مجموعه‌ای از بهترین شیوه‌های راهنما را بپذیرید که به شما در پیمایش توسعه و اجرای فرایند برنامه ریزی استراتژیک کمک می‌کند.

۱. فرایند برنامه ریزی را انعطاف‌ پذیر نگه دارید.

با محیط‌ های کسب‌ و کار همواره در حال تغییر، یک رویکرد یکباره برای برنامه ریزی استراتژیک کافی نیست. طرح استراتژیک شما باید سازگار باشد تا از مرتبط بودن و توانایی آن در مقابله با اثرات شرایط متغیر اطمینان حاصل شود.

۲. گروه متنوعی از ذینفعان را گرد هم آورید.

با در نظر گرفتن دیدگاه‌ های مختلف از سراسر سازمان، می‌ توانید نظرات، دیدگاه‌ ها و تجربیات مختلف را در هر مرحله از فرایند برنامه ریزی استراتژیک در نظر بگیرید و همسویی بین وظیفه‌ ای را تضمین کنید.

۳. فرایند را مستند کنید.

مستند سازی مداوم فرایند مدیریت استراتژیک در ثبت و اطلاع‌ رسانی عناصر کلیدی برنامه ریزی استراتژیک بسیار مهم است. این کار همه را در یک راستا نگه می‌ دارد و طرح استراتژیک شما را به‌ روز و مرتبط نگه می‌ دارد.

۴. تصمیمات مبتنی بر داده بگیرید.

تصمیمات خود را بر اساس شواهد و حقایق استوار کنید نه فرضیات یا نظرات. این کار بینش‌ های دقیق را پرورش می‌ دهد، اولویت‌ بندی را بهبود می‌ بخشد و تصمیمات مغرضانه (نادرست) را در حین توسعه راهبردها کاهش می‌ دهد.

۵. فرهنگ شرکت خود را با طرح استراتژیک همسو کنید.

طرح استراتژیک شما تنها در صورتی موفق خواهد بود که همه با آن موافق باشند، فرهنگ شرکت از آنچه شما در تلاش برای دستیابی به آن هستید پشتیبانی می‌کند. رفتارها، قوانین و نگرش‌ها اجرای طرح استراتژیک شما را بهینه می‌نمایند.

۶. از هوش مصنوعی بهره ببرید.

استفاده از هوش مصنوعی در برنامه ریزی استراتژیک از توسعه یک راهبرد همیشه روشن پشتیبانی می‌کند، چابکی استراتژیک را تقویت می‌نماید، پویش‌های محیطی جامع انجام می‌دهد و مراحل برنامه ریزی را تسریع می‌بخشد. این می‌تواند عملیات را ساده کند، تصمیم‌گیری مبتنی بر داده را تسهیل نماید و بینش‌ های شفافی در مورد پیشرفت برای ایجاد پاسخگویی، مشارکت و همسویی با طرح استراتژیک ارائه دهد.

فرایند برنامه ریزی استراتژیک در یک نگاه

نقشه‌برداری دقیق راهبرد برای هر سازمانی که به دنبال دستیابی به اهداف بلندمدت خود و در عین حال وفادار ماندن به ماموریت، چشم‌ انداز و ارزش‌های خود است، بسیار مهم است. هفت مرحله در فرایند برنامه ریزی استراتژیک که در این مقاله تشریح شده است، یک چارچوب محکم ارائه می‌دهد که سازمان شما می‌تواند از آن پیروی کند – از روشن کردن هدف سازمان و توسعه یک طرح راهبردی، تا پیاده‌سازی، نظارت و بازنگری عملکرد. این مراحل به شرکت شما کمک می‌کند تا معیارهای هدف را برآورده نماید و یک راهبرد همیشه روشن ایجاد کند که ریشه در زمان حال داشته باشد. مهم است که به یاد داشته باشید که برنامه ریزی استراتژیک موفق یک رویداد یکباره نیست. برای حفظ اثربخشی و مرتبط بودن، باید به طور مداوم راهبرد خود را در پاسخ به شرایط متغیر نظارت و تطبیق دهید و از ابزارها و روش‌ های برنامه ریزی استراتژیک استفاده کنید. این فرایند بهبود مستمر سازمان شما را رقابتی نگه می‌دارد و تعهد شما را به دستیابی به اهدافتان نشان می‌دهد.

در کارمیز، ما بر این باوریم که مدیریت استراتژیک مؤثر یک سفر مداوم یادگیری و سازگاری است و نرم افزار مدیریت کسب و کار ما به شما کمک می کند تا دقیقاً به آن دست یابد. نظرات شما برای ما ارزشمند است! برای کمک به ارتقای کیفیت مقالات و تکمیل موضوعات مطرح‌شده، دیدگاه خود را در انتهای این مقاله ثبت کنید. مقالات مرتبط با موضوع فرایند برنامه ریزی استراتژیک نیز برای مخاطبان سایت کارمیز به اشتراک گذاشته شده است. همچنین اگر مایل به دریافت مشاوره یا آشنایی بیشتر با امکانات نرم افزار کارمیز هستید، از طریق ارسال فرم با ما در ارتباط باشید.

اشتراک گذاری:

سولماز رضایی

عضویت در خبرنامه

درخبرنامه ما عضو شوید

لورم ایپسوم متن ساختــگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ، و با استفاده از طراحان گرافیــک است، چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *